E iai tagata ua silia i le lima tausaga talu ona maliliu ae aumai lola palota o le 2021 o loo aumai ai lava o latou suafa, e aofia ai ma tagata ua leva ona nofo mau i atunuu mamao, ma tagata ua sui itumalo o loo nonofo ai, fua i le tulafono palota ua iai nei.
O le molimau a le Minista ua gafa nei ma le vaaiga o le Ofisa palota, le Afioga a Faualo Lefau Harry Schuster, “tele tagata ua maliliu, tagata ua tuua le atunuu, ae lei toe faafoua lava lola palota, ma le tele o aiaiga i lalo o le tulafono, e mana’omia lava ona faamalie i totonu ose taimi talafeagai, a’o lei faia lava nisi suiga.”
Ae o loo mana’omia foi e le lola palota ona faamalie le tulafono o faigapalota ua iai nei, o lou palota lava lea i le meao loo e nofo ai.”
Ua tofia ai nei le Komisi Su’esu’e, Electoral Commission of Inquiry, pei ona faatonuina ai i lalo o le tulafono o faiga palota, le iloiloina lea ole auala o faatino ai palota, i taimi uma lava e uma ai se Palota Tele.
E mata’itu ai ni faaletonu e tatau ona faleleia mo palota oi luma.
Ole komisi suesue, o loo ta’ita’ia e le sa Komesina ole Komisi o tagata faigaluega a le malo, Tuu’u Dr Ieti Taulealo, o le latou galuega o le toe iloiloina lea o le faatinoga o le palota ma faia fautuaga talafeagai, pei ona saunoa le afioga i le Minisita, ia Faualo ile faatalanoaga ma le leitio Polenisia.
“E iloilo atoa lava le tulafono o Palota ele Komisi su’esu’e”.
O le tofiga foi o le Komisi su’esu’e na pasia e le kapeneta, fua i lana fautuaga, ma sa le faigofie foi lena faatatau.
Aua sa mana’omia tagata e leai ni sootaga faapolokiki pe sa faipule muamua foi ma nsi mai le atunuu lautele , tagata sa tautua i le malo, loia ma e mai le faalapotopotga tumaoti.
O isi totino ole Komisi e aofia ai:
Faamausili Dr Matagialofi Lua’iufi,
Feesago Geogre Fepuleai
Letuiman’usina Dr Emma Kruse-Vaai
Peseta Arasi Tiotio
Reverend Tavita Roma
Erelini Vaiao Eteuati
Leulua’ialii Tasi Malifa
Tupuola Koki Tuala ma
Vaaelua Rimoni Vaaelua.
Ma ua uma foi ona feiloai ma le pulega o le Ofisa Palota, ma faamafola ni faaletonu na tupu i le Palota tele ua tuanai ia mautinoa e le toe tupu .
Ae o le vaega taua ole galuega o faia nei, o le taimi faataatia e faia ai soo se suiga, faatasi ai ma le mana’omia lea ona fetaui le lola ma le tulafono o iai nei o le palota ile mea o loo e nofo ai.
O iai foi le fuafuaga a le Komisi e faia ni faatalanoaga ma le atunuu lautele, pe’a uma ane tapu o faia nei, talu e mana’omia foi se fautuaga mai le atunuu, a’o lei tuufaatasia le lipoti a le Komisi su’esu’e.
Ma faafetaia ai e le afioga i le Minisita le loto nuu o nei foi tamalii, ma le faaavanoa o latou taimi e faamalie ai le manaoga o iai nei.